Ubuntu ဆိုတာဘာလဲ။
Ubuntu
ဟာ အာဖရိကန္ဘာသာနဲ႔ဆို “တဦးနဲ႔ တဦး စာနာေထာက္ထားျခင္း” လို႔
အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ Mark Shuttleworth ဆိုတဲ့ ေတာင္အာဖရိကသား တစ္ ေယာက္ရဲ႕
Canonical Ltd ကေန Free Cost & Freedom ေပးထားတဲ့ Ubuntu OS လို႔
သိၾကပါတယ္။ DEBIAN Linux OS ေပၚမွာ အေျခခံျပီး Euro အေျခစိုက္ Canonical
ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီက ထုတ္လုပ္ပါတယ္။ အၿမဲတမ္း အခမဲ့ေပး မယ္လို႔လဲ အာမခံထားပါတယ္။
အိမ္သုံး၊ ႐ုံးသုံးကေန Server ေတြအထိ အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕
မ်ဳိးကြဲေတြ အေနနဲ႔ အေျခခံအားျဖင့္ Kbuntu(KDE), Xubuntu (Xfce),
Ebuntu(Education) ဆိုတာေတြ ရွိႏိုင္ျပီး Multimedia Professional
သမားေတြအတြက္ Tools ေတြ အစုံထည့္ ေပးထားတဲ့ Ubuntu-Studio
Edition, ဘာသာေရးနဲ႔ ကိုက္ညီ အဆင္ေျပေအာင္ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ Ubuntu ME(Muslim
Edition),Ubuntu CE(Christian Edition), MythTV ကေန ထုတ္ေတာ့ mythbuntu,
Google ကေန Green OS ဆိုၿပီးထုတ္ေတာ့ gOS အဲလို မူကြဲေပါင္းမ်ားစြာ
ရွိပါတယ္။ ကိုယ္နဲ႔ အဆင္ေျပတာကို သုံး႐ုံပါပဲ။
Debian Linux Base, (FOSS) Free and Open Source Software.
အခမဲ့ ေပးထားေတာ့ ေရရွည္စိတ္ခ်ရပါ့မလား၊ သူတို့ ကေကာ ဘယ္၀င္ေငြနဲ့ရပ္တည္လဲ။
Canonical
ကေတာ့ Customer Engineering Services, Support, Certification နဲ့
Training စတာေတြနဲ႔ ရပ္တည္ပါတယ္။ Application ေတြ ေရးဆြဲေပးျခင္းနဲ႔
အသစ္ထြက္တဲ့ အခမဲ့ Application ေတြကို အျမန္ဆုံး အေရာက္ပို႔တာတို႔
ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကလည္း Ubuntu အေပၚမွာ မွီခိုေနတာေတြဆိုေတာ့ ေရရွည္အတြက္
စိတ္ခ်ရပါတယ္။ Ubuntu အတြက္ ရံပုံေငြအေနနဲ႔ကေတာ့ Ubuntu Logo
႐ိုက္ႏွိပ္ထားတဲ့ KeyChange, ေကာ္ဖီခြက္ ေတြကေန T-Shirt, ခရီးေဆာင္အိတ္,
ဦးထုတ္ စတာေတြ အထိ မ်ဳိးစုံေရာင္းပါတယ္။
Ubuntu Software တင္ဖို့ ခက္ခဲလား။
Windows တစ္ခု တင္တာေလာက္ေတာင္ မခက္ခဲ ပါဘူး။ Wubi နဲ႔တင္ရင္ Forum တစ္ခုမွာ Login လုပ္ရတာ ေလာက္ လြယ္ပါတယ္။
Ubuntu
တင္ဖို့အတြက္ Partition ထပ္ပိုင္းရင္ Data ေပ်ာက္ဆုံးတာေတြ
ျဖစ္မသြားႏိုင္ဘူးလား။ Windows နဲ႔ Ubuntu တြဲတင္လို့ရလား။ ရရင္ေရာ
လြယ္ပါ့မလာ။
Windows
မွာေတာင္ Partition ကို မကိုင္တြယ္ တတ္ရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ားရဲ႕ Data ေတြကို
Services သမားနဲ႔ ျပန္ရွာရမွာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ Ubuntu မွာ အဲဒါကို ေရွာင္ရွား
ႏိုင္မယ့္နည္းလမ္းေတြ ပါလာပါတယ္။ Ubuntu Install DVD နဲ႔ျဖစ္ေစ CD
နဲ႔ျဖစ္ေစ လြယ္လြယ္ေလး တင္လို႔ရႏိုင္ပါ တယ္။ လိုအပ္တဲ့ Partition ကို Free
Space ကေန Side Bar ေလး ဘယ္ညာေရြ႕႐ုံနဲ႔တင္ယူမလား ရတယ္။ Free Space ေတြကပဲ
ခ်ိန္ညိႇယူသြားတာျဖစ္လို႔ ဘာ Data မွ မေပ်ာက္ေစရဘူး။ DVD နဲ႔တင္ရင္
Software ေတြ အစုံအလင္ပါႏိုင္ေပမယ့္ CD နဲ႔တင္ရင္ေတာ့ WUBI ကို
အသုံးျပဳႏိုင္လို႔ ပိုလြယ္ကူပါလိမ့္မယ္။ Partition မပိုင္းပဲ Folder
ေလးတစ္ခုထဲမွာတင္ Ubuntu တင္မလား Wubi ကို သုံး႐ုံပဲေလ။ Windows ရဲ႕
Installer တစ္ခုတင္တာ ေလာက္ေတာင္ မခက္ေစရဘူး။ ေနာက္တစ္ခါ boot တက္ ရင္
Windows နဲ႔ Ubuntu ႀကိဳက္ရာေရြးသုံးလို႔ရၿပီေလ။
Wubi ဆိုတာဘာလဲ။ ဆိုက္ဘယ္ေလာက္ရွိလဲ။ သူ႔ကို သုံးရင္ ဘယ္ေလာက္ေပးရလဲ။
Wubi ဆိုတာ Windows User ေတြအတြက္ Ubuntu Installer ေလးပါ။ ဆိုက္ကေတာ့ 1.5 MB ရွိပါ လိမ့္မယ္။ Ubuntu CD မွာဆို တစ္ခါတည္းပါလာပါတယ္။ သူ႔ဆိုက္မွာ
ေရးထားတာေတြ႕ရင္ ခင္ဗ်ား ပိုသေဘာက် သြားႏိုင္ပါတယ္။ Wubi ကို Run လိုက္ပါ၊
Username နဲ႔ Password ကိုျဖည့္ပါ။ Install ကိုႏွိပ္ျပီးရင္ေတာ့ Coffee
ေသာက္ၿပီး Ubuntu သုံးဖို့ ေစာင့္ေန႐ုံပါပဲတဲ့။ သူေျပာတာ မွန္ပါတယ္ဗ်ာ။
အရမ္းကို လြယ္ကူပါတယ္။ သူက ခင္ဗ်ား ရဲ႕ Harddisk ေပၚမွာ 5 GB ေလာက္ Folder
ေလးတစ္ခုပဲ တင္ထားမွာ Ubuntu ကို မလိုခ်င္ေတာ့ရင္ Windows ရဲ႕ Add &
Remove Software ဒါမွမဟုတ္ Ubuntu ဆိုတဲ့ Folder ေအာက္က Uninstall
ကေနျပန္ၿပီး Uninstall လုပ္လိုက္႐ုံပဲ။
Ubuntu တင္ၿပီးမွ မႀကိဳက္ေတာ့ရင္ ျပန္ျဖဳတ္ရ ခက္မလား။ Partition၊ Data ေတြ ေပ်ာက္ႏိုင္လား။
Wubi
သုံးၿပီးေတာ့ Ubuntu ကို Install လုပ္ထား တယ္ဆိုရင္ေတာ့ Wubi ကို Unistall
လုပ္လိုက္႐ုံပဲ၊ Partition မပိုင္းထားတဲ့အတြက္ ဘာမွမေျပာင္းလဲ မသြား
ပါဘူး။ အပ်က္အစီး မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
Ubuntu တင္ဖို့ ဘာေတြလိုလဲ။
Windows မွာေနရာအလြတ္ 5GB ေလာက္ က်န္ ေနေသးရင္ Ubuntu ကို တင္ႏိုင္ပါတယ္။
RAM
256 MB, HDD 5 GB ဆိုရင္ Ubuntu ကို တင္လို႔ ရပါၿပီ။ Xubuntu ဆိုရင္ RAM
128 MB ရွိရင္ တင္လုိ႔ ရပါတယ္။ ႀကိဳက္မႀကိဳက္ CD နဲ့အရင္ Live ေလးၾကည့္ၿပီး
စမ္းလိုက္ပါဦး။ အေခြထည့္ထားၿပီး Boot တက္ရင္ Ubuntu ကို Office Tool ေတြ
Internet Tools ေတြ သုံးလို႔ ရေနၿပီဗ်။ သေဘာက်မွ မိမိ Computer ထဲကို
install လုပ္ မယ္ဆိုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ Live Function ေလးကို
အသုံးျပဳၿပီး Windows မတက္ေတာ့တဲ့ စက္ေတြက Data ေတြကို Recover ျပန္ဆယ္လို႔
ရပါတယ္။
Windows နဲ႔ Ubuntu ဘာေတြ ကြာသလဲ။
ပထမဆုံးကေတာ့ Price ပါ။
Windows ကို $ 300 ေလာက္ေပးရင္ One User အတြက္ ရပါတယ္။ စက္တစ္လုံးစာပဲေပါ့။
Ubuntu ကေတာ့ CD အေခြ ႏွစ္ရာမွာရင္ £ 135.32 ေပးရပါတယ္။
အေခြႏွစ္ဆယ္အထိကေတာ့ အခမဲ့ မွာႏိုင္ပါ တယ္။ 20 ကေန 100 အထိက £ 80.85 ေပးရပါမယ္။
ပါ၀င္တဲ့ Application ေတြလဲ Ubuntu မွာက အခမဲ့ပါ။
လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးႏွစ္က စစ္တမ္းအရ Virus ကေတာ့ Windows မွာ ရွိတာ 2000 ဆိုရင္ Linux မွာ 1 ။
အသုံးျပဳရလြယ္ကူမႈကေတာ့
windows သုံးေနက် လူေတြအေနနဲ႔ နည္းနည္းစိမ္းသလိုရွိေပမယ့္ GUI ကေတာ့
Design တူတူထားရင္ Windows Vista ေတြ Windows7 ေတြနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ျပရာမွာ
Microsoft ရဲ႕ Windows ေတြက Process နဲ့ Memory ပိုလိုအပ္တယ္။ Design
ပိုင္းမွာ ဘယ္ ေလာက္သာတယ္ လွတယ္လို႔ေျပာေျပာ အသုံးျပဳေနဆဲ ျဖစ္တဲ့
အသားက်ၿပီးသား Windows XP ရဲ႕ေနရာနဲ႔ေတာ့ သြားယွဥ္လို႔ ရမွာမဟုတ္ဘူး။ DTP
သမားေတြအတြက္ ကေတာ့ XP က ေလာေလာဆယ္ အဆင္ေျပဆုံး ျဖစ္ေန တယ္ေလ။
Ubuntu မွာေကာ Virus မရွိဘူးလား။
တကယ္ေတာ့ Linux ရဲ႕ လုံၿခံဳေရးစနစ္ေၾကာင့္ Virus နဲ႔ Trojan ေတြဟာ Ubuntu မွာ အလုပ္မလုပ္ ႏိုင္ပါဘူး။
ခက္ခဲတဲ့
အဆင့္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို User ကေန ေသေသခ်ာခ်ာ ျပဳလုပ္ေပးရင္ေတာင္ Virus
Run ဖို႔ မလြယ္ကူပါဘူး။ Windows နဲ႔ယွဥ္ျပရရင္ User အေနနဲ႔ Admin လို Root
User, Group လို Signin User, ေနာက္ Everyone လို Other User ဆိုၿပီး
သုံးမ်ဳိးခြဲထားပါတယ္။ လုံျခံဳေရးအေနနဲ႔ Read, Write, Execute ဆိုၿပီး
သုံးခုမွာ Other User အေနနဲ႔ Read ေလာက္ပဲ ရပါလိမ့္မယ္။ Setting
တစ္ခုခုေလးခ်ိန္းရင္ေတာင္ Password ေတာင္းပါ လိမ့္မယ္။ System ကို
ေျပာင္းလဲမယ္ဆိုရင္ေတာ့ Root User အေနနဲ႔မွသာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွာပါ။ Ubuntu
ကေတာ့ Default Root ကို Disable လုပ္ထားပါတယ္။ အားသာတာ တစ္ခုက Windows
Virus ေတြက Ubuntu (Linux) မွာ Platform မတူတဲ့အတြက္ အလုပ္မလုပ္ပါဘူး။
Linux အတြက္ Virus က သပ္သပ္ေရးရတာပါ။
Microsoft
က ထုတ္တဲ့ Windows တိုင္းကေတာ့ အျပင္ကေန (Web Browser ကေနၿပီးေတာ့ပဲ
ျဖစ္ျဖစ္) Run ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားတာပါ။ Web Pages ေတြကေန Active လုပ္တာ
Install လုပ္တာ အဆင္ေျပေအာင္ပါ။ လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ Email ေတြ IM Client
(eg. mIRC) ေတြ Browser ေတြကေနတစ္ဆင့္ Virus ေတြ Trojan ေတြ Malware ေတြဟာ
လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ Run ေတာ့တာပဲ။ ေနရာတစ္ေနရာကေန ပုန္းၿပီး အလုပ္လုပ္ ပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ေမးေတ၊ြ Web ေတြက Download ဆြဲမွ Install လုပ္မွ ျဖစ္တာပါ။ တခ်ဳိ႕
Web ေတြကေတာ့ Browser ကေန ဖြင့္လိုက္တာနဲ႔ အလုပ္ စလုပ္ေတာ့တာ ပါပဲ။ Click
လုပ္ေပးစရာေတာင္ မလိုပါဘူး။
အဲဒါဆိုရင္
Linux (Ubuntu) က လုံး၀စိတ္ခ်ရလား ေမးပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလိုေတာ့လဲ
မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ကိုယ္တိုင္က Root account ကို မလိုပဲသုံးၿပီး ေတြ႕သမွ်
install မလုပ္ဖို႔ Click မလုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ (Root User နဲ႔ဆိုရင္ ဘာမွ
ျပန္မေမးေတာ့ဘူး။ User ခိုင္းတဲ့အတိုင္း လုပ္ေပးပါလိမ့္မယ္။)
ဒီလိုဆို Ubuntu အတြက္ Anti-Virus Software မရွိဘူးေပါ့ ဟုတ္လား။
Kaspersky,
Panda, Vexira Antivirus, RAV Antivirus, Trend Micro, Sophos တို႔ကို
အသုံးျပဳႏိုင္ပါ တယ္။ BitDefender ဆိုရင္ အခမဲ့ Version အျပင္ 7.0 ကို 1
year license အခမဲ့ေပးေနပါတယ္။ နာမည္ႀကီးတာ ကေတာ့ Clamav ဆိုတဲ့ Anti-Virus
ရွိပါတယ္ FOSS ပါပဲ။ သူက Windows အတြက္ Software လဲထုတ္ေပးပါတယ္။
http://www.clamav.net
ေနာက္ firewall အတြက္ Firestarter
ကို သုံးႏိုင္ပါ တယ္။ အျခားျခားေသာ Software ေတြလဲ ရွိပါေသး တယ္။
ဒါေတြကေတာ့ အေကာင္းဆုံးလို႔ မဲေပးခံရတဲ့ Software ေလးေတြပါ။
Ubuntu မွာ သုံးဖို႔ Software ေတြက ေစ်းႀကီး ႏိုင္လား။ ဘာ Software ပါမလဲ။
အကုန္လုံးနီးပါး
GPL FOSS ေတြပါပဲ။ အခမဲ့ ေပးထားတာေတြပါ။ Microsoft ရဲ႕ $ 700 တန္ Office
လိုမ်ဳိး အလုပ္လုပ္တဲ့ Open Office ပါပါတယ္။ MS Office မွာ မပါတဲ့ PDF
အျဖစ္ေတာင္ တုိက္႐ုိက္ Save လုပ္ႏုိင္ပါ လိမ့္မယ္။ $ 700 တန္ Photoshop
လိုမ်ဳိး GIMP ပါလာ ပါတယ္။ Movie Player ေတြ Internet သုံးဖို႔ Firefox
Browser ပါမယ္။ Gtalk, Yahoo, AIM, MSN, QQ စတဲ့ IM ေတြ သုံးဖို႔က Pidgin
ပါမယ္။
CD
နဲ့ သြင္းရင္ေတာင္ အဲဒါေတြပါၿပီးသား ျဖစ္ေန မွာပါ။ လုိခ်င္တာရွိေသးရင္
Internet က Download ဆြဲၿပီး ေတာ့ျဖစ္ေစ LRC(Linux Resource Center) မွာ
အေခြသြား ကူးၿပီးေတာ့ျဖစ္ေစ ရယူႏိုင္ပါတယ္။
Ubuntu မွာ Driver ေတြကိုရွာရခက္မလား။
အရမ္းႀကီး ရွားပါးေနတဲ့ Driver ေတြ မဟုတ္ခဲ့ရင္ အလြယ္တကူပါၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ Windows မွာ သီးသန္႔ထပ္တင္ေပးရတဲ့ Audio Driver ေတြ Graphic Driver ေတြ Ubuntu မွာ တစ္ခါတည္းပါၿပီးသားပါ။ Audio/Video
Code ပဲထည့္ေပးရမွာပါ။ Ubuntu တက္ တာနဲ႔ Audio ပါ တန္းတက္လာပါလိမ့္မယ္။
mp4 player ေတြ Mobile Phone ေတြဆိုရင္ Windows က USB အေန နဲ႔ပဲ သိေပမယ့္
Ubuntu မွာက Phone/Firmware Model ကိုပါ သိပါတယ္။ Printer Scanner ေတြလဲ
Autodetect သိပါတယ္။ ဘာမွ သိပ္ေထြေထြထူးထူး တင္ေပးစရာ မရွိ ပါဘူး။ Internet
ခ်ိတ္ဆက္ထားမယ္ဆိုရင္ အလုိ အေလ်ာက္ Driver Update လုပ္ေပးသြားဦးမွာပါ။
Windows Application exe ဖိုင္ေတြ Ubuntu မွာ RUN ႏိုင္မလား။
ရႏိုင္ပါတယ္။
Wine Installer ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ Windows Emulator ဆိုပါေတာ့။ IE တို႔
Photoshop တို႔ ကေန တခ်ဳိ႕ ဂိမ္းေတြအထိ ရပါတယ္။ Half-Life2, Day of Defeat,
Call of Duty, Star War စတာေတြကို အေကာင္းဆံုး Platinum List ထဲမွာ
ေတြ႔ရပါတယ္။ Final Fantasy XI, Counter-Strike, Command & Conquer 3,
Command & Conquer 3 စတာေတြလည္း အသုံးျပဳလို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။ exe
ေတြ႕တိုင္း အကုန္လုံးေတာ့ အဆင္ မေျပေသးပါဘူး။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ exe
application ေပါင္း ၇၈၀၀ ေက်ာ္ အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
Ubuntu မွာ Myanmar fonts သုံးလို႔ရမရ။
Ubuntu မွာ Win fonts, CE fonts နဲ႔ Unicode fonts ေတြ။ ဥပမာ Myanmar2, Myanmar3, Zawgyi-One, Myazedi စတာေတြ အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
အခမဲ့ေပးတယ္ဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္ကေန မွာလို႔ ရမလား။
ရပါတယ္။ Canonical Ltd ကေန မွာယူမယ္ဆိုရင္ https://shipit.ubuntu.com/ မွာ Register လုပ္ၿပီး အခမဲ့ မွာ ယူႏိုင္ပါတယ္။ 4
week ကေန 6 week ၾကာမယ္လို႔ ေတာ့ သတိေပးထားပါတယ္။ 4 Week ေလာက္ဆို အေခြ
ေရာက္ပါတယ္။ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လမ္း ေအာက္ ဘေလာက္ စာတိုက္ႀကီးနားက
ဆက္သြယ္ေရး႐ုံးမွာ ပါဆယ္သြားထုတ္ရပါတယ္။ မွတ္ပုံတင္၊ သန္းေခါင္ စာရင္း/
ဧည့္စာရင္းေတြ မိတၱဴကူးၿပီး ယူသြားရပါမယ္။ Nick Name နဲ႔ မမွာမိပါေစနဲ႔။
အဖြဲ႕အစည္း Company နာမည္နဲ့မွာရင္ Company ရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ပါ ယူသြားဖုိ႔
လိုပါလိမ့္မယ္။
တကယ္လို႔
အဲဒီေလာက္ မေစာင့္ခ်င္ရင္ http://www.ubuntu-myanmar.org/ သုိ့မဟုတ္
http://friend4.wordpress.com/ တို႔တြင္ အေခြမွာ၍ျဖစ္ေစ၊ MM-LRC မွာ အေခြလြတ္ျဖင့္ သြားေရာက္ကူးယူ၍ျဖစ္ေစ ရယူ ႏိုင္ပါတယ္။
ကူးယူႏိုင္ေသာ ဆိုင္လိပ္စာမ်ားမွာ -
Skyworld Internet Café
အမွတ္ ၄၇၊ ေရေက်ာ္လမ္း၊ ပုဇြန္ေတာင္။
Brown Hill Internet Café
အမွတ္ ၂၁၇၊ ဆိပ္ကမ္းသာလမ္း၊ ေက်ာက္တံတား။
TipTop Internet Café
အမွတ္ (၆၂)၊ လိႈင္ျမစ္လမ္း၊ အင္းစိန္ေစ်းေရွ႕၊ အင္းစိန္။
ခ်စ္မင္းပုိင္