Wednesday, September 28, 2011

Networking part-1 : Making LAN Cable

ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ေရာက္ၿပီးမွ ပထမဆံုးေရးတဲ႔ post ပါ။ အရင္ က မူၾကမ္းေတာင္မေရးပဲ post တင္တဲ႔ က်ေနာ္။ ခု ပို႔စ္တင္ဖို႔ A4 စကၠဴေပၚေရးေနရၿပီ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ပါ။ ရတဲ႔နည္းနဲ႔ ေပးခ်င္တာေတြ ေပးသြားပါ႔မယ္။

စာတမ္းတစ္ေစာင္ (သို႔) စာအုပ္တစ္အုပ္အျဖစ္ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုခုကို တင္ျပေရးသားမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ သေဘာတရားေတြနဲ႔ သိသင္႔ သိထိုက္တာေတြ အရင္ေရးရမယ္။ ၿပီးမွ လိုက္ပါလုပ္ေဆာင္ဖြယ္ရာေတြ ေရးသားရမွာပါ။ ဒါေပမယ္႔ က်ေနာ္ေပးခ်င္တဲ႔ ပံုစံက တစ္မ်ိဳးဗ်။ လက္ရိွလူတိုင္းက ပ်င္းရိညည္းေငြ႕ဖြယ္ေကာင္းတဲ႔ သေဘာတရားေတြထက္ ဘာလုပ္ဖို႔အတြက္ဆို ဘယ္လိုမ်ိဳးဆိုတဲ႔ easy making ေတြကို ပိုစိတ္၀င္စားလာၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီးလူဆိုတာက တတ္ကၽြမ္းၿပီးမွသာ ႏွံ႕စပ္ခ်င္တယ္။ မသိေသးပဲ အေသးစိတ္က်တဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြ မမွတ္ခ်င္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင္႔ ျပဳလုပ္နည္းကို က်ေနာ္ အရင္ရွင္းသြားမယ္။ အသံုးခ်င္ေနတာေတြေျပာၿပီး အေခၚအေ၀ၚေတြ ရင္းႏွီးလာမွ သိထားသင္႔တဲ႔ သေဘာတရား အခ်က္အလက္ေတြကို ျပန္ေရးမယ္။

အခုတင္ျပေရးသားမယ္႔ အပိုင္းက အရင္ မေရးျဖစ္ခဲ႔တဲ႔ Networking အပိုင္း။ သိသည္ျဖစ္ေစ၊ မသိသည္ျဖစ္ေစ network က က်ေနာ္တို႔ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ေနရာယူလာပါၿပီ။ Computer မ်ားသာမက PS II ဂိမ္းဆိုင္ေတြမွာပါ Network ကို သံုးလာတာေတြ႔ရပါတယ္။ (PSII ေနာက္ပိုင္း ေမာ္ဒယ္ေတြကို ကြန္ပ်ဴတာျဖင္႔ network ခ်ိတ္ၿပီး game CD ကို HDD မွ ရယူအသံုးျပဳျခင္းေၾကာင္႔ စက္ပ်က္စီးမႈ၊ ေခြဖိုးကုန္က်မႈမ်ား မ်ားစြာ သက္သာသြားေစပါတယ္။) အဲဒါေၾကာင္႔ သင္သံုးေနတဲ႔ ကြန္ယက္ (network) ကို ဘယ္လိုျပဳလုပ္ၿပီး တည္ေဆာက္ထားတာလဲ ဆိုတာ သိသင္႔ပါတယ္။ (မက္လံုးေပးရရင္ေတာ႔ စက္ ၁၀ လံုး networking ျပဳလုပ္ျခင္းအတြက္ အသားတင္ လက္ခ တစ္သိန္းမွ တစ္သိန္းခြဲၾကား ေပးရပါတယ္။) အခုအခ်ိန္ကစၿပီး အဲဒီမခဲယဥ္းလွတဲ႔ နည္းပညာကို စာဖတ္သူတို႔ဆီ က်ေနာ္မွ်ေ၀ပါ႔မယ္။ level တိုင္းနားလည္ေအာင္ တင္ျပသြားပါ႔မယ္။
First step ကေတာ႔ ဆက္သြယ္တပ္ဆင္တဲ႔ႀကိဳး (Networking Cable) ျပဳလုပ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္ …
အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ Network Cable တစ္ခု ျပဳလုပ္ျခင္း

(၁) Cable Length :   လက္ရိွအသံုးမ်ားတဲ႔ ကြန္ျပဴတာ network cable မ်ားဟာ twisted pair wire Categories 5 အမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီး Cable တစ္ေခ်ာင္းကို မီတာ ၁၀၀ ထက္ ပိုရွည္လို႔ မရပါဘူး။

(၂) Connector :       RJ 45 – 4 pairs (8 wires) , RJ 11 – 2 pairs (4 wires)
၀ါယာ ရွစ္ခုပါ RJ 45 သည္ ကြန္ျပဴတာ အတြက္ ျဖစ္ၿပီး၊ ၀ါယာ ေလးခုပါ RJ 11 သည္ ဖုန္းႏွင္႔ ခ်ိတ္ဆက္ရန္ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။

(၃) Color code :       twisted pair cat 5 ႀကိဳးတြင္ ၀ါယာရွစ္ခုပါ၀င္ၿပီး ႏွစ္ပင္ပူးစီ လိမ္ထားေသာ အတြဲေလးတြဲ ပါသည္။ အျပာျဖဴၾကား ႏွင္႔ အျပာတြဲ၊ လိေမၼာ္ျဖဴၾကားႏွင္႔ လိေမၼာ္တြဲ၊ အစိမ္းျဖဴၾကားႏွင္႔ အစိမ္းတြဲ၊ အညိဳျဖဴၾကားႏွင္႔ အညိဳတြဲ တို႔ျဖစ္သည္။ color code သည္ network cable အတြက္ အေရးႀကီးသျဖင္႔ ေအာက္ပါအတိုင္း မွတ္သားထားေပးပါ။

(အတိုေကာက္အေနနဲ႔ BOGBr ဟုမွတ္ပါ။ B=Blue, O=Orange, G=Green, Br=Brown ဟု အတြဲေလးတြဲ အစဥ္လိုက္ျဖစ္ၿပီး၊ အျဖဴၾကားမွ စ၍ အေရာင္ႀကိဳးမွာ ဆံုးတယ္။ အတြဲ ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ ကို ဤနည္းျဖင္႔ မွတ္သားထားပါ။)

(၄) Ping assignment :  အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ network cable တစ္ခုျဖစ္ရန္ အတြက္ connector တြင္ ထည္႔သြင္း စီစဥ္ရေသာ pin assignment ႏွစ္မ်ိဳးရိွပါတယ္။
(က)  T-568A (type A)
(ခ)    T-568B (type B)
(က) Type A (T-568A)       :           pin assignment စီစဥ္မႈတြင္ အတြဲ ၁ မွ ၄ သို႔ အစဥ္လိုက္ အစား အတြဲ ၃၊ ၁၊ ၄ ဟုစီၿပီး၊ ၃ ႏွင္႔ ၄ ၾကား ၁ ကို ခြ၍ အတြဲ ၂ ကို စီလိုက္ပါ။

(ခ) Type B (T-568B) :                  pin assignment စီစဥ္မႈသည္ Type A ၏ အတြဲ ၂ ႏွင္႔ ၃ ကို ေနရာေျပာင္းလိုက္ရံုသာ ျဖစ္သည္။ ထပ္ရွင္းရလွ်င္ အတြဲ  ၂၊ ၁၊ ၄ ကို စီၿပီး ၂ ႏွင္႔ ၄ ၾကား ၁ ကို ခြ၍ အတြဲ ၃ ကို စီလိုက္ပါ။

(၅) Cable type :           ကြန္ျပဴတာႏွင္႔ ဆက္စပ္အသံုးျပဳရန္ cable အမ်ိဳးအစား ႏွစ္မ်ိဳးရိွသည္။
(i)  Straight-through Cable
(ii) Cross Cable
(i)                  Straight-through Cable အမ်ိဳးအစားသည္ pin assignment တူတူခ်င္း စီစဥ္ကာ connector တပ္ဆင္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထပ္ရွင္းရလွ်င္ cable တစ္ခု၏ ထိပ္ႏွစ္ဘက္ စလံုးကို type A ခ်ည္းသာ (သို႔မဟုတ္) type B ခ်ည္းသာ Straight-through Cable ဟု ေခၚသည္။ (၎ cable အမ်ိဳးအစားကို path cable ဟုလည္းေခၚၿပီး ကြန္ျပဴတာမွ hub (သို႔မဟုတ္) Switch သို႔ ခ်ိတ္ဆက္ရာတြင္ အသံုးျပဳသည္)

(ii)                  Cross cable အမ်ိဳးအစားသည္ Type A ႏွင္႔ Type B ကို တစ္ဖက္စီ တပ္ဆင္ထားေသာ cable ပင္ ျဖစ္သည္။ (crossover cable ကို hub အခ်င္းခ်င္း၊ switch အခ်င္းခ်င္း ႏွင္႔ ကြန္ျပဴတာ ႏွစ္လံုး တိုက္ရိုက္ခ်ိတ္ဆက္ျခင္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳသည္)

မွတ္ခ်က္။ ထို cable အမ်ိဳးအစား ႏွစ္ခုကို ခြဲျခား သိလိုပါက cable ၏ ထိပ္ႏွစ္ဖက္ ျဖစ္ေသာ connector ႏွစ္ခုကို ယွဥ္ၾကည္႔ျခင္းျဖင္႔ သိႏိုင္ပါသည္။ pin စီစဥ္ထားမႈ အေရာင္မ်ား တစ္ထပ္တည္း တူညီပါက Straight-through ျဖစ္ၿပီး၊ မတူညီပဲ A-B ျဖစ္ေနပါက cross cable ျဖစ္သည္။
(၆) Making Network Cable : ေရွ႕တြင္ေဖာ္ျပၿပီး အခ်က္(၅)ခ်က္သည္ သိရိွရန္ျဖစ္ၿပီး ယခု အခ်က္မ်ားသည္ လိုက္ပါလုပ္ေဆာင္ရမည္႔ အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။ တနည္းဆိုရေသာ္ ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္း ရရန္ ယခုမွပင္ စတင္ျပဳလုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဆင္႔ (၁) Cable Cutter : မိမိဆက္သြယ္ခ်ိတ္ဆက္မည္႔ အရာႏွစ္ခု၏ အကြာအေ၀းအတိုင္း လိုအပ္သေလာက္သာ ႀကိဳးကို ျဖတ္ေတာက္ပါ။ အမွားအယြင္း ရိွခဲ႔ရင္ ျပင္ဆင္ျပဳလုပ္ႏိုင္ဖို႔ အနည္းငယ္ေတာ႔ ပိုျဖတ္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ မေမ႔ဖို႔က မီတာ ၁၀၀ ထက္ မပိုရ။

အဆင္႔ (၂) Striper : Cable အစြန္းႏွစ္ဖက္ စလံုးကို အထဲမွာ ပါတဲ႔ ၀ါယာအေရာင္မ်ား ကြဲျပားစြာ ျမင္ႏိုင္ဖို႔ အခြံႏႊာ ပစ္ရပါမယ္။ တစ္လက္မခြဲခန္႔ အေပၚယံ (jacket) ကို ႏႊာပစ္ရမွာျဖစ္ၿပီး၊ အထဲမွ ၀ါယာမ်ား မေပါက္ၿပဲေစရန္ ဂရုျပဳပါ။ ေပါက္ၿပဲ ပြန္းရွ ခဲ႔ရင္ ထိုေနရာမွ စ၍ ညွပ္ပစ္ၿပီး ေနာက္သို႔ ဆုတ္၍ strip ျပန္လုပ္ပါ။

အဆင္႔ (၃) Spread the wire : cable ကို အေပၚယံ jacket ႏႊာလိုက္ပါက twisted pair ျဖစ္သည္႔အတြက္ ႏွစ္ပင္ပူးစီ လိမ္ထားတာကို ေတြ႔ရပါလိမ္႔မယ္။ strip လုပ္ထားတဲ႔ အရင္းမွ ကိုင္ၿပီး မိမိျပဳလုပ္မယ္႔ အမ်ိဳးအစား (type A (or) type B) အတိုင္း ၀ါယာႀကိဳး အေရာင္ကို စီတန္းလိုက္ပါ။ ၿပီးေနာက္ connector အတြင္းသို႔ ထည္႔သြင္းရန္ လက္မ၀က္ ခန္႔သာ ခ်န္ၿပီး အဖ်ားပိုင္းကို ညွပ္ပစ္ပါ။

အဆင္႔ (၄) Connector အတြင္းသို႔ ထည္႔သြင္းျခင္း :  ညွပ္ၿပီးေသာ ၀ါယာ (၈) စကို connector ထဲသို႔ ထည္႔ပါ။ ၀ါယာစီတန္းမႈအတိုင္း connector တြင္း တစ္ေခ်ာင္းစီ ထည္႔သြင္းကာ ထိပ္ထိ ညီေအာင္ ျပဳလုပ္ပါ။ ၀ါယာ (၈)ေခ်ာင္းသည္ connector အဆံုးတြင္ ညီေနမွသာ connector အေပၚ pin ႏွင္႔ ဆက္သြယ္မႈ ရိွမွာျဖစ္ပါတယ္။ strip လုပ္ထားသည္႔ အရင္းသည္ connector အတြင္းတြင္ ရိွေနရမည္ျဖစ္ၿပီး plunger ေနရာထိ jacket ေရာက္ေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဆင္႔ (၅) crimping : crimp ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ network cable ျပဳလုပ္ျခင္း၏ ေနာက္ဆံုးအဆင္႔ ျဖစ္ပါတယ္။ connector ေခါင္း ႏွင္႔ cable ႀကိဳး ခ်ိတ္ဆက္မႈ ၿမဲၿမံေအာင္ crimping tools (crimper) ကို အသံုးျပဳ၍ ဖိညွပ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ crimper မေကာင္းပါက connector ပ်က္စီးတတ္ပါတယ္။
Crimper ကို connector အမ်ိဳးအစား သတ္မွတ္ၿပီး ထုတ္သလို၊ အားလံုးအတြက္ ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ ဘေလာက္တံုး အရွင္မ်ားျဖင္႔လည္း ထုတ္ပါတယ္။ (အခုေနာက္ဆံုး အသံုးမ်ားတဲ႔ crimper ေတြမွာ cutter, striper ေတြပါ သံုးႏိုင္ေအာင္ ထည္႔ေပးထားပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင္႔ အဲလို crimper မ်ိဳးတစ္ခုေဆာင္ထားရံုနဲ႔ cable လုပ္လို႔ရပါၿပီ)

RJ 45 connector ကို crimp လုပ္မွာျဖစ္လို႔ 8 pin ဘေလာက္တံုး (RJ 45 crimper) ကို ေရြးခ်ယ္တပ္ဆင္ပါ။ connector ကို crimper အတြင္းတြင္ ေနရာတက် ျဖစ္ေအာင္ ထည္႔လိုက္ပါ။ connector ကို ေသခ်ာထည္႔သြင္းၿပီးတာနဲ႔ တခ်က္တည္း အဆံုးထိေရာက္ေအာင္ အားစိုက္ ဖိညွစ္ပါ။ crimper ေတြဟာ connector အတြက္ လိုအပ္တဲ႔ ေနရာေတြမွာပဲ သက္ေရာက္မႈ ရိွေအာင္ ပံုစံထုတ္ ထားတာျဖစ္တဲ႔အတြက္ ေနရာထား မွန္ကန္ရင္ ပ်က္စီးမႈ မရိွပါဘူး။

Crimper ဖိညွစ္ျခင္းေၾကာင္႔ အားသက္ေရာက္မႈ ရိွသြားတဲ႔ ႏွစ္ေနရာက ေအာက္က ပံုအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ ၁ မွာ pin အတြက္ ျဖစ္ၿပီး၊ ၂ မွာ jacket ေပၚ plunger ျဖင္႔ ဖိထားလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ထိုဖိအားေၾကာင္႔ ၀ါယာ (၈) ခု ေပၚမွ insulator ကို ေဖာက္ၿပီး connector ေပၚရိွ pin (conductor) မ်ားႏွင္႔ တစ္သားတည္း ျဖစ္သြားပါတယ္။ strip လုပ္ထားတဲ႔ ပမာဏ ရွည္ေနရင္ plunger ဟာ jacket ေပၚမေရာက္ပဲ ၀ါယာေတြေပၚ ေရာက္ေနလိမ္႔မယ္။ အဲဒါဆိုရင္ ျမန္ျမန္ပ်က္တာတို႔၊ error ျဖစ္တာတို႔ ႀကံဳလိမ္႔မယ္။

ေဖာ္ျပခဲ႔ၿပီး အဆင္႔အားလံုး ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ၿပီးၿပီဆိုရင္ ဒီနည္းအတိုင္းပဲ cable ေနာက္တစ္ဖက္ကို connector တပ္ဆင္လိုက္ပါ။

ျပဳလုပ္ၿပီး cable ေကာင္း/မေကာင္း စမ္းသပ္ရန္အတြက္ cable tester မ်ားကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ Straight-through ႏွင္႔ crossover ကို LED မီးသီးမ်ား ၾကည္႔ျခင္းျဖင္႔ ခြဲျခား သိႏိုင္ပါတယ္။ (professional မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ေတာ႔ မလိုပါဘူး။ စက္မွာတပ္ၾကည္႔ရင္ သိေနတာပဲ)

… Download PDF for this post …
Source: သံလုံငယ္